1914

Verder verloop van de Oorlog in 1914.
1 November 1914

Aanval langs de noordkant in de vroege morgen. Bij het Franse 143ste is het order gegeven het dorp Wijtschate aan te vallen. De Duitsers liggen in de velden ten noorden van de Houthemstraat en dragen witte armbanden om zich van de vijand te onderscheiden. De Duitsers trekken richting molen Castel en dringen Wijtschate binnen, er worden harde gevechten geleverd, de Duitsers kunnen tot aan de westrand van Wijtschate doorstoten(Poperingestraat-Kemmelstraat). Rond 4 uur is het dorp is ingenomen door de Duitsers. Omdat de Duitse artillerie echter op Wijtschate blijven vuren en de Fransen hardnekkig tegen aanvalt met 6 regimenten(één regiment telt +-1500 man) moeten de Duitsers om 6 uur zich terugtrekken naar de oostkant van Wijtschate. De Fransen werpen voor Wijtschate de 2de Cavaleriedivisie Conneau, de 32ste, de 39ste, en de 43ste divisie in de strijd.(één divisie telt 15.000 soldaten)

Aanval langs de zuidkant in de vroege morgen. Enkele Duitse regimenten zijn in de hoeve "het Torreken"-Soenen(Pappelhof) in de Houthemstraat, van hieruit trekken zij naar de Ieperstraat, daarna naar de Schoolstraat en Wulvergemstraat om daar de hoogten te bezetten, deze aanval verloopt gelijktijdig met de noordkant. De strijd is hevig, de Fransen houden stand, zij beschieten de Duitsers vanuit hagen, vensters, keldergaten en dakvensters. Rond 3u30 is het doel bereikt, de Duitsers bezetten de trambaan, de Fransen hebben een tegenaanval ingezet, er zijn straatgevechten en moeten de Duitsers zich terugtrekken, ook hier zijn vele doden en gewonden gevallen. De Duitsers verzamelen aan de Wambeke en bij het appèl ontbreken 30% van de soldaten in sommige regimenten.

Op de weg Wijtschate-Mesen voor het Helletje en meer naar Wijtschate toe, nemen de Duitsers de stellingen van de Britten in, de hoeve Verrat(nu Vanhoutte)blijft ondanks heftig verweer van de Britten in Duitse handen. De windmolen (nu Vermeersch) wordt ingenomen en wordt er artilleriegeschut in geplaatst, de rechtervleugel van de 26ste Duitse Infanteriedivisie bereikt de straat Wijtschate-Mesen in de namiddag, het is avond vooraleer de Duitsers de volledige baan Wijtschate-Mesen en de hoogten ervoor in hun bezit hebben.

De strijd in Mesen en de Wijtschaatse Komenstraat, Middelhoek en Ieperhoek. Op de middag is alles in Duitse handen, de Britten trekken terug naar herberg "In de Kruisstraat", de strijd om het bezit van Mesen is in één dag voorbij, de Duitsers graven zich tot voor de Douvebeek aan weerszijden van de weg Wulvergem-Mesen in.

Nieuwe aanval op Wijtschate vanuit Oosttaverne na de middag trekken de Duitsers naar Wijtschate in 2 groepen, de rechtervleugel wil via het Sterrebos(Bossenstraat en Hollebekestaat) aanvallen terwijl de linkervleugel langs de Houthemstraat optrekt. Om 15uur begint de linkervleugel een nieuwe aanval tegen Wijtschate langs de Houthemstraat, de gevechten zijn hevig, om verliezen te beperken trekken soldaten afzonderlijk vooruit om bij Wijtschate te hergroeperen, later worden de duitsers plots ook nog door eigen artillerie beschoten, de Duitsers moeten tegen de avond terug trekken naar de oostkant van Wijtschate, de rechtervleugel van de Duitsers trekt vanuit het veroverde Sterrebos langs Bossenstraat en Hollebekestraat vooruit, bij het invallen van de avond moeten zij zich terug trekken.

Vanuit Oosttaverne richting Sint Elooi trekken in de namiddig van Oosttaverne in de richting Sint Elooi naar Waterstraat, Hollebekestraat en Bruggestraat, de boerderijen ten noorden van de Sterkte worden nog steeds sterk verdedigd, de Duitsers veroveren het Sterrebos dat door de Indiërs verdedigd wordt. Duitse verliezen zijn die dag groot: 1 officier, 7 onderofficieren en 35 Grenadiers sneuvelden, er zijn 210 gewonden.

In november 1914 bevindt het R.I.R. 16 waarin Adolf Hitler dienst doet zich op Bethlehem Farm.

Kijk op kaart daar ziet U het verloop op 1 November 1914 aangeduid door de letter B

2 November

Doen de Duitsers een nieuwe tegenaanval met groot geschut. De gevechten gaan door tot 10 november 1914. De vijand infilteerd zich aan de Hollandse Schuur en worden gestopt. De gevechten zijn zeer heftig en extreem, er wordt gevochten met spaden en houwelen. De Duitsers zijn in de meerderheid en in artillerie, maar kunnen het niet waarmaken het dorp in te nemen.

3 November

Het Wijtschatebos, tussen Wijtschatestraat en de Vierstraat werd belegerd door de Gruppe Urach uit de 3e Divisie en de 26ste Infanterie Divisie die een doorbraak moeten forceren richting Kemmel.

4 November

Voor Wijtschate liggen talrijke dode Fransen, de ganse dag ligt Wijtschate onder vuur door de Britten, de Fransen proberen een tegenaanval, maar deze wordt afgeslagen, Franse verliezen zijn zeer groot. De Duitsers doen een nieuwe aanval op Wijtschatebos, de tegenstand is evenwel zeer groot zodat zij slechts traag vooruit komen. In de Houthemstraat in "Torreken" bouwen de Duitsers een telefooncentrale. De Duitsers willen nu het B2-bos belegeren, onder zware verliezen bereiken zij vanuit het Sterrebos de Ieperstraat, na enkele mislukte pogingen kunnen zij een gedeelte van het B2-bos innemen en geraakten lichtjes vooruit tot aan de Ieperstraat. De Duitse verliezen zijn groot: 10 officieren, 202 Jäger op een gevechtssterkte van 16 officieren en 786 Jäger. Aan de Spanbroekmolen zijn er zware gevechten, de Duitsers nemen de huizen rond de Kruisstraat in bezit. Gans de dag waren er zware beschietingen op de Kruisstraat en lukten de Duitsers slecht een gedeelte van de Kruisstraat te bezetten. Verliezen: 85 man.

5 November

Rond 6 uur hebben de Beierse soldaten een aanval op Wijtschate afgeslagen. De gevechten aan Wijtschatebos brachtten geen verandering, die dag was het opnieuw te doen om de Spanbroekmolen. De molen zelf sneuvelde. De Spanbroekmolenhoogte wordt vanuit twee kanten belegerd, vanuit de Kemmelstraat(nu Wijtschatestraat) en vanuit de KruisstraatTegen de avond waren de Duitsers meester van het slagveld. De Duitsers maken vele gevangenen.

Kaart van de 143eme Infanterie Regiment met de situatie op 5 november 1914

6 November

De acties van de Duitsers die dag zijn op Wijtschatebos. Er werd zwaar gevochten van boom tot boom met zeer zware verliezen voor de Duitsers.

Situatie op 6 november 1914 van de 143eme Infanterie regiment

7 November

Fransen en Britten doen meerdere aanvallen op Spanbroekmolen zonder succes, alsook op Wijtschatebos, Kapellerie en B2-bos, de Duitsers kunnen weerstaan door het inzetten van reservetroepen

8 November

Kapellerie is nog altijd niet ingenomen ondanks de belegering, de Duitsers verliezen er 6 officieren en 190 Jäger. Het Wijtschatebos blijft nog altijd het strijdpunt, de stellingen veranderen niet, in de vroege morgen worden de Duitse troepen aan de Spanbroekmolen afgelost, er wordt die dag hevig heen en weer geschoten, die zondag doopten de Duitsers granatenzondag. Toestand bleef onveranderd, strijd langs de Ieperstraat vanaf De Sterkte tot Sint-Elooi duurde voort, de Duitsers blijven op hun positie in de Oude Bruggestraat, sommigen van hen probeerden over te lopen, zij hebben te lang in het koude water gestaan en zijn hun natte benen haast bevroren zodat zij bij het terugtrekken gewoon omvervallen.

Bekijk dezelfde kaart naar het verloop op 8 November 1914 aangeduid met de letter C

9 November

De belegering van de Kapellerie en B2-bos gaat verder, er worden versterkingen naar Wijtschate gestuurd, de Duitsers lijden zware verliezen in de vooruitgeschoven stellingen bij Wijtschatebos door het artilleriegeschut van op de Kemmelberg, naar Sint Elooi verloopt de aanval moeilijk, het weer valt niet mee en de slecht gebouwde loopgraven lopen vol water. Bij Sint Elooi kunnen de Duitsers na veel strijd de Fransen terug drijven, vanuit Sauvegarde de baan Wijtschate-Kemmel bestoken de Fransen de Duitse stelling Kruisstraat-Spanbroekmolen.

Tussen 9 november tot 12 november 1914 bevind de R.I.R. 16 waarin Adolf Hitler dienst doet zich in de Mesen loopgraven. De Duitsers op Spanbroekmolen en Kruisstraat werden door de Fransen onder vuur genomen vanaf Sauvegarde.

10 November

De Fransen verdedigen de Kapellerie nog steeds, de Duitsers beschieten het bos en omgeving. In Wijtschatebos verandert er niks, buiten wederzijdse zware beschietingen, tegenaanvallen van de Fransen mislukken.

11 November

Kapellerie en B2-bos vielen die dag in Duitse handen, volgend doel was Kroonaardbos en De Hollandse Schuur. Aan Kroonaardbos maakten zij meer dan 200 gevangenen, ook de Hollandsche Schuur wordt aangevallen, in Wijtschatebos wordt geen vooruitgang geboekt en wordt de geplande aanval uitgesteld tot het invallen van de duisternis, artilleriegeschut ging verder rond Spanbroekmolen en de Kruishoekstraat.

12 November

Tussen 12 november tot 14 november 1914 bevind Adolf Hitler zich in Oosttaverne-Wijtschate. Situatie in het Wijtschatebos bleef ongewijzigd, doch veroverden de Duitsers de Maedelstede (Oosthoeve) en werd de Hollandse Schuur verder beschoten.Ook gevechten aan Kroonaardbos en Sint-Elooi.

13 November

Tussen 13 november en 14 november 1914 bevind Adolf Hitler zich in de Holleweg. Godschalck werd ingenomen door de Duitsers en viel ook het Wijtschatebos, ongeveer 1000 Fransen werden gevangen genomen. Wijtschate was volledig omgewoeld.

14 November

Posities veranderden niet aan het Kroonaardbos, de Duitsers namen wel Grand Bois (Hessenwald) in.

15 November

Het regent en het sneeuwt, de straten zijn echte modderpoelen geworden. De Duitsers doen een nieuwe aanval om Bayernwald te veroveren, vanuit een huizengroep bij het bos komt harde tegenstand, er wordt besloten het bos te ontruimen om het zwaar te beschieten, daarna kan een nieuwe aanval opgezet worden. In de avond komen reserve troepen aan en worden onmiddellijk ingezet waardoor het merendeel hun naam niet eens werd genoteerd.

Tussen 15 november en 16 november 1914 bevind Adolf Hitler zich te Wijtschate-Holleweg (Vierstraat,Voormezelestraat). De poging om opnieuw het Kroonaardbos volledig in te nemen door de Duitsers kende geen succes.

16 November

Bayernwald werd in de morgenschemering door de Fransen ontruimd, de Duitsers kunnen het bos innemen ondanks het sterke artilleriegeschut van hun tegenstanders. Het Bayernwald dat eerst "Beilwald" heette, werd door de Duitsers ter ere van de Beierse soldaten in Bayernwald herdoopt.

Namen de 14th Brigade de loopgraven ten oosten van Lindenhoek in het bezit van het 133e Regiment van het 39th Franse Divisie. De Duitse loopgraven liggen een 80 tot 100 meter van de Franse loopgraven en op iets hoger terrein.

In de vroege morgen ontruimden de Fransen het Kroonaardbos, zodat de Duitsers het volledig konden bezetten, ondanks het voordurende vijandelijke artillerievuur.

17 November

Adolf Hitler bevind zich in Bayernwald. Zijn regiment neemt de linie tussen Bayernwald en Hollandse Schuur Farm. Daarna verblijft zijn regiment gedurende drie dagen op verschillende locaties. Eerst aan de Garde Dieu tussen Wijtschate en Neerwaasten (Warneton). Daarna op de Hollandse Schuur boerderij en tenslotte op de Pellegrems Ferme (Houthem nabij Hollebeke/Zandvoorde. Tijdens de nacht was er een scherpe vorst.

18 November

Felle vorst en gesneeuwd in de morgen, lichte verbetering van het weer.

19 November

Bitter koud en zware sneeuwval, loopgraven worden gepeld.

20 November

Opnieuw bitter koud en zware sneeuwval, loopgraven worden gepeld.

21 November

Erg moeilijk door de vorst, machine gun gedeeltelijk buiten werking.

22 November

De steunloopgraven werden onder een drie a vier uur durend spervuur van de Duitse artillerie onder vuur genomen, de grond errond met kraters bedekt en vernietigde communicatieloopgraven.

23 November

De geschiedenis herhaald zich, loopgraven zwaar beschoten, een aantal mannen gedood. Diezelfde dag stellen de Britten de veldkanonnen en houwitzers in werking en maakten een uitstekende partij die door de troepen werd toegejuicht.

24 November

Het R.I.R.16 waarin Adolf Hitler zich bevind marcheerd recht van de Gapaard (plaats zuid van de Gapaardstraat) naar Mesen. Zij maken nieuwe loopgraven op de weg Wijtschate - In de Kruisstraat - straat van Mesen naar Wulvergem onder hevig vuur, waarschijnlijk tussen de Kruisstraat - Katteputstraat - Mesenstraat.

Het 14th Brigade werd afgelost om middernacht door het Dorset Regiment en marcheren zij naar Dranouter. Tijdens deze achtdaagse loopgraaf plicht werden 2e Luitenant H. Housecroft en 17 andere rangen gedood en 40 andere rangen gewond. 2e Luitenant Housecroft was minder dan een maand bij het bataljon.

25 November

Rust, warme kledij werd uitgedeeld aan het 14th Brigade.

26 November

Rust, regeling getroffen voor 200 man om te baden in het krankzinnigengesticht in Bailleul.

27 November

Experimenten gedaan door medewerkers om na te gaan de beste wijze van uitvoering van het aanzienlijk bedrag van warme kledij nu in het bezit van de mannen.

28 November

In de schemering marcheren het 14th Brigade terug naar de loopgraven ditmaal in de buurt van Wulvergem.

29 November

Rustige dag.

30 November

Rustige dag.

1 December

Rustige dag, 3 mannen gedood en 3 gewonden, werden afgelost door het Dorset Regiment.

2 December

Op deze dag ontvangt Adolf Hitler het Iron Cross 2de Klasse te Beselare voor het in veiligheid brengen van Luitenant Kolonel Engelhardt onder hevig kanonvuur. In de middag het Bataljon(14 officieren en 633 andere rangen) paradeerden voor inspectie door de Commander-in-Chief, Field-Marshal Sir John French die hen toespreekt.

14 December

Werd een aanval op Wijtschate uitgevoerd door de 3e Divisie en het Franse Corps aan de linkerzijde van de 5e Divisie die de aanval van de brand ondersteund.

15 December

De werkzaamheden werden voortgezet zonder succes.

16 December

Nog steeds zonder succes, de aanvallende troepen waren niet in staat zich te bewegen in het diepe modder. De artillerie van de vijand was zeer zwaar en het bataljon de 14th Brigade had zware verliezen, waaronder 11 doden en 27 gewonden in andere rangen. Luitenant WHM Simpson werd dodelijk gewond. Voor de dapperheid in het repareren van de telefoondraden onder zwaar vuur op de 16e werd Pte.E.W Peacock later bekroond met de D.C.M.

Informatiebronnen
De strijd om de heuvelrug Wijtschate 14 - 18 van Michel Vansuyt Uitgeverij: Groeninghe Kortrijk(2009) - Oorlogsdagboeken 1914 - 1918 van Achiel van Walleghem Uitgeverij : Lannoo Tielt (2014) - J.M.O. 143ste Infanterie Regiment - Wijtschate in 1914-1918 meer dan de Mijnenslag van José Depover - Imperial War Museum
banner
Over mij
5th Lanciers nabij Wijtschaten oktober 1914 foto:IWM Gevechtsveld bij Wijtschate met op de achtergrond Duitse artilleriebatterij 1914 Duitse artillerie pentekening van Wijtschate Duitse artilleriestelling in de buurt van Wijtschate in de winter van 1915 Tijdens de nacht leden het London Scottish zware verliezen, 345 slachtoffers De overblijvenden van het London Scottish C companie 2de batailion bij Lancaster House dugout bij Wijtschate januari 1918. Foto: IWM Duitse dump en shelter bij een light railway te Wijtschate januari 1918. Foto: Australian War Memorial Veroverde redoubt en observatiepost in de frontlinie Wijtschate sector 29.01.1918. Foto: Australian War Memorial
Kaarten
Situatie midden oktober tot midden november 1914 Situatie van de groep Lanquetot-16e Armée Corps op 3-11-1914 Situatie van de Franse 16e Armée Corps op 4 november 1914 Situatie van de Franse 143eme Infanterie regiment op 5-11-1914 Aanval van de 6e Armee op 11-11-1914 Situatie van de 32ste Franse Divisie op 13-11-1914 Stelling van de Reserve Infanterie Regiment Nr.313 op 15 en 16-11-1914 Situatie van de Franse 32ste Divisie op 26-11-1914